مرغلرې: د تازه او مالګې اوبو مختلف ډولونه.
د موتی بزګران د موتی د کلتور لپاره مختلف تخنیکونه کاروي، په پایله کې مختلف ډولونه. د نیوکلیشن بیلابیل میتودونه، امپلانټیشن، او د کرنې شرایط کولی شي د پایلې شوي موتی شکل، اندازې او کیفیت اغیزه وکړي. د مثال په توګه، د تازه اوبو موتی د تازه اوبو په چاپیریال کې کرل کیږي، پداسې حال کې چې د مالګې اوبو موتی په سمندري چاپیریال کې تولید کیږي. د مولسک مختلف ډولونه د ځانګړو ځانګړتیاو سره موتي تولیدوي. د مثال په توګه، د اکویا موتي په عمده توګه د Pinctada fucata oyster لخوا تولید شوي، پداسې حال کې چې د جنوبي سمندر موتی د Pinctada maxima oyster څخه راځي. هر ډول خپل ځانګړي ځانګړتیاوې لري، لکه اندازه، چمک، او رنګ، چې په پایله کې د موتی ډول ډول ډولونه دي.
د اکویا موتی د خپل کلاسیک ښکلا لپاره پیژندل کیږي او په عمده توګه په جاپان او چین کې کرل کیږي. دوی معمولا له 2 څخه تر 10 ملی مترو پورې له کوچني څخه تر منځني اندازې پورې اړه لري. د اکویا موتی ډیر لوړ چمک لري او معمولا سپین یا کریم رنګ لري، د ګلابو، سپینو زرو یا کریمونو سره. د جنوبي سمندر موتي په عمده توګه په هیوادونو لکه آسټرالیا، اندونیزیا او فیلیپین کې کرل کیږي. دا ترټولو لوی موتی شتون لري، چې د 10 څخه تر 20 ملی مترو پورې اندازه لري. د سویلي بحر موتی د دوی د آرایشي چمک لپاره ستاینه کیږي، ډیری وختونه د سپینو، کریم یا سرو زرو سیوري کې.
په عموم کې، موږ دوه ډوله موتی لرو: طبیعي او کلتور. د طبیعي موتی معنی هغه موتی ده چې د طبیعت په زړه کې رامینځته کیږي او د اویسټر بدن ته د محرک عواملو ناڅاپي ننوتلو په پایله کې رامینځته کیږي. کله چې یو محرک د موتی جوړونکي مولسک بدن ته ننوځي، کوربه ارګانیزم د جګړې لپاره ماده پټوي، چې په پایله کې د موتی جوړیدو لامل کیږي. مګر په فارمونو کې کرل شوي موتی کې، د موتی د جوړولو محرک په لاسي ډول خولۍ ته ننوځي، او د موتی زیږیدل نور تصادفي ندي.
مابي موتي، چې د blister pearls په نوم هم یادیږي، د مولسک د خولۍ په دننه کې د نیم کروي نیوکلیوس په نښلولو سره کرل کیږي. د پایلې په توګه، دوی یو فلیټ شاته او یو گنبد مخکی لري. د مابي موتي په مختلفو شکلونو او رنګونو کې موندل کیدی شي او معمولا په غوږوالۍ، لښتو او حلقو کې کارول کیږي. د شنک موتي نادر او بې ساري موتي دي چې په لوی سمندري مولسک کې موندل کیږي چې د ملکې شنخ په نوم پیژندل کیږي. دوی په عمده توګه د کیریبین سمندر څخه سرچینه اخلي او د دوی د متحرک رنګونو لپاره ستاینه کیږي، په شمول د ګلابي، نارنجي او سور سیوري. د شنو موتي د راټولونکو او زیوراتو د مینه والو لخوا خورا په لټه کې دي.
طبیعي او کرل شوي موتي په دوه برخو ویشل کیدی شي: مالګې اوبه او تازه اوبه. د مالګې اوبو موتي جوړیدل ډیر وخت نیسي. که څه هم د مالګې اوبه یو ښه چمک او لوړ کیفیت لري، دا یو څه لږ دوامدار او ډیر ګران دي. مګر د تازه اوبو موتی په لنډ وخت کې جوړیږي او ډیر ګران او ډیر ګران دي، مګر دا د مالګې اوبو موتی په څیر روښانه ندي او معمولا کوچني وي. نږدې ټول ډوله موتي، دواړه مالګې اوبه او تازه اوبه چې په بازار کې شتون لري کرل شوي دي.
د کرل شوي موتی جوړښت د موتی په ډول پورې اړه لري چې د لومړني هسته په توګه د سیپ دننه ځای پرځای شوي. د یو بل څخه د موتی توپیر کولو بله لاره دا ده چې کلتور شوي موتی د الټرا وایلیټ رڼا لاندې ژیړ او د ایکس رے رڼا لاندې شنه وي. موتی په مختلفو ډولونو، شکلونو او اندازو کې تولیدیږي او د ودې ځای (د مالګې یا تازه اوبو سره) او د پوستکي ډول چې په کې کېښودل کیږي، په 4 کټګوریو ویشل شوي، چې هر یو یې ځانګړی ښکلا او جاذبه لري. خپل راتلونکی لري، موږ د هر ډول ځانګړتیاوې بیانوو.
د تایتی موتی، چې د تور موتی په نوم هم یادیږی، په فرانسوی پولینیشیا کې کرل کیږي، په ځانګړې توګه د تاهیتي ټاپوګانو شاوخوا. دوی د خپلو تورو رنګونو لپاره مشهور دي، کوم چې له تور څخه تر خړ، د مور شنه، نیلي او نورو بهرني رنګونو پورې اړه لري. د تایتیان موتی د دوی د ځانګړي ښکلا او لوی اندازې لپاره خورا په لټه کې دي. د تازه اوبو موتي په عمده توګه په چین کې د تازه اوبو په چاپیریال کې کرل کیږي، لکه د جهيلونو او سیندونو. دوی عموما په شکل کې غیر منظم وي او په اندازې کې له کوچني څخه منځنۍ پورې توپیر لري. د تازه اوبو موتي د رنګونو په پراخه لړۍ کې شتون لري، په شمول سپین، ګلابي، لیوینډر، او مختلف پیسټل سیوري. دوی ډیری وختونه د نورو ډولونو په پرتله خورا ارزانه دي.
هغه چاپېریال چې په هغه کې مولاسک ژوند کوي یا کرل کیږي د موتی په وده او بڼه اغیزه کوي. فکتورونه لکه د اوبو کیفیت، تودوخه، مالګینتوب، او د غذايي موادو شتون کولی شي د جوړیدو په پروسه اغیزه وکړي، چې په پایله کې د موتی ډولونو ترمنځ ځانګړتیاوې توپیر لري. د مثال په توګه، د تاهیتي موتي د تاهیتي شاوخوا اوبو کې د ځانګړي شرایطو له امله خپل ځانګړي تیاره رنګونه رامینځته کوي. جینیاتي عوامل هم کولی شي د موتی په تغیراتو کې مرسته وکړي. لکه څنګه چې انفرادي انسانان ځانګړي ځانګړتیاوې لري، په ورته ډولونو کې مولسک کولی شي جنیټیک توپیر ښکاره کړي، چې پایله یې د موتی ځانګړتیاو کې توپیر لري.
